بررسی باستان شناختی در دره کُران بُزان، زاگرس مرکزی

Authors

سجاد علی بیگی

کمال الدین نیکنامی

abstract

طی بهار 1389 دره کُران بُزان با هدفِ کشف و شناسایی محوطه های باستانی و مطالعه چشم انداز فرهنگی آن مورد بررسی قرار گرفت. دره کُران بُزان دره طویل و باریکی است که در مرکز کوهستان های زاگرس واقع گردیده و شامل بخش هایی از غرب استان لرستان و بخش هایی از شمال شرقی استان ایلام در زاگرس مرکزی است. این دره به واسطه جریان رودخانه سیمره و پتانسیل های سرشار زیست محیطی قابلیت های فراوانی به ویژه در دوره پیش از تاریخ دارد. با توجه به قابلیت های فراوان منطقه و موقعیت مهم جغرافیایی آن در زاگرس مرکزی، منطقه کاملاً با پای پیاده و به صورت فشرده با هدف یک بار برای همیشه مورد بررسی قرار گرفت. منطقه مورد بررسی 71 کیلومتر مربع وسعت دارد و شامل دره ها، تپه ماهورها و ارتفاعات حاشیه رودخانه سیمره است. در نتیجه بررسی موفق به کشف تعداد قابل توجهی (122 مکان) محوطه باستانی از کهن ترین دوره استقرار بشر تا به امروز شدیم. از این تعداد 110 مکان مربوط به دوره پارینه سنگی، دو محوطه مربوط به دوره نوسنگی، یک محوطه مربوط به دوره مس و سنگ، دو محوطه عصر مفرغ، هفت محوطه مربوط به دوره تاریخی و هفت اثر و محوطه مربوط به دوره اسلامی است. این مکان ها شامل محوطه های باز دوره پارینه سنگی، روستاها و استقرارهای موقت، قلعه، آسیاب، کانال آب رسانی و دو گورستان است. نتایج بررسی نشان می دهد که بیشترین شواهد به دست آمده در دره مربوط به دوره پارینه سنگی میانی است و در دوره های پس از آن به جز یکی دو استقرار دایم و شماری محوطه با پراکندگی سطحی مواد فرهنگی، معمولاًً خالی از سکنه بوده است. این موضوع به احتمال فراوان در رابطه با کمبود اراضی حاصلخیز در دره و وضعیت ویژه زمین ریخت شناسی آن است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل باستان شناختی استقرارهای اشکانی در زاگرس مرکزی

زاگرس مرکزی به عنوان پل ارتباطی و نقطه حایل بین دو بخش شرقی و غربی امپراطوری اشکانیان،تاکنون کمتر مورد توجه باستان شناسان و محققین قرار گرفته است.این محدوده جغرافیایی ،دارای کوههای مرتفع و دشت های میان کوهی بزرگ و کوچک ،مسطح و مرتفع و درهای کوچک و بزرگ است که با داشتن این ویژگی های منحصر طبیعی ،محل مناسبی برای مردمان این دوران فراهم آورده بود،تا استقرارگاهها و آثار فراوانی را از خود برجای بگذا...

full text

بررسی فلوریستیک جنگل کران رودی دره خان در زاگرس شمالی

جنگل کران رودی دره خان به مساحت تقریبی 80 هکتار، در بخش جنوبی شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی قرار دارد. در این پژوهش، فلور، طیف زیستی و کوروتیپ گونه های گیاهی منطقه در 50 قطعه نمونه، به روش خط نمونه (ترانسکت)، بررسی شد. قطعات نمونه کنار (امتداد) رودخانه بافاصله 200 متر از یکدیگر و بقیه قطعات نمونه بر روی خط نمونه هایی در دو طرف رودخانه و عمود بر محور اصلی آن در فواصل 20، 50، 100 و 200 متر ا...

full text

تحلیل باستان شناختی استقرارهای اشکانی در زاگرس مرکزی

زاگرس مرکزی به عنوان پل ارتباطی و نقطه حایل بین دو بخش شرقی و غربی امپراطوری اشکانیان،تاکنون کمتر مورد توجه باستان شناسان و محققین قرار گرفته است.این محدوده جغرافیایی ،دارای کوههای مرتفع و دشت های میان کوهی بزرگ و کوچک ،مسطح و مرتفع و درهای کوچک و بزرگ است که با داشتن این ویژگی های منحصر طبیعی ،محل مناسبی برای مردمان این دوران فراهم آورده بود،تا استقرارگاهها و آثار فراوانی را از خود برجای بگذار...

full text

قوم باستان شناختی راه کارهای شکار حوزه رود گنگیر ایوان، در غرب زاگرس مرکزی

شکار حیوانات مختلف یکی از نخستین استراتژی هایی بود که بشر برای تأمین غذای خود از آن بهره برد و توانست بقای خود را از راه شکار در دسته های کوچک تأمین کند و چنان در این راه مهارت پیدا کرد که توانست حیوانات بزرگ را نیز شکار کند. شکار مستلزم مهارت های متعددی مانند ردگیری، تعقیب و کشتن شکار است. به همین دلیل بخش مهمی از مطالعات انسان شناختی و قوم باستان شناختی را به خود اختصاص داده است. از سویی شکار...

full text

روستانشینی و تغییرات فرهنگی جوامع شرق زاگرس مرکزی: کاوش باستان شناختی تپۀ قلاگپ

منطقۀ زاگرس مرکزی یکی از مناطق مهم استقرار انسان از دوره­های پیش­­ از­ تاریخ بوده است. مطالعه در این بخش به دنبال بررسی­ها و کاوش­های باستان­شناختی­ای بوده که از آغاز قرن بیستم صورت گرفته است، با­ این­­ حال، اطلاعات کافی در خصوص گاهنگاری مطلق و چگونگی فرایندهای گذر از مراحل مختلف را آشکار نساخته است. در این بین، در شرق زاگرس مرکزی که شامل لرستان شرقی نیز می­شود، تاکنون پژوهش­های اندکی انجام گرف...

full text

بررسی فلوریستیک جنگل کران‌رودی دره خان در زاگرس شمالی

جنگل کران‌رودی دره خان به مساحت تقریبی 80 هکتار، در بخش جنوبی شهر ارومیه در استان آذربایجان غربی قرار دارد. در این پژوهش، فلور، طیف زیستی و کوروتیپ گونه‌های گیاهی منطقه در 50 قطعه‌نمونه، به روش خط‌نمونه (ترانسکت)، بررسی ‌شد. قطعات نمونه کنار (امتداد) رودخانه بافاصله 200 متر از یکدیگر و بقیه قطعات نمونه بر روی خط‌نمونه‌هایی در دو طرف رودخانه و عمود بر محور اصلی آن در فواصل 20، 50، 100 و 200 متر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های باستان شناسی ایران (علمی - پژوهشی)

Publisher: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5225

volume 4

issue 6 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023